Nhà gỗ cổ truyền là mẫu nhà gỗ đã có từ lâu đời, thường được chia làm các gian với số lẻ như nhà gỗ 3 gian, nhà gỗ 5 gian, nhà gỗ 7 gian...Cho đến ngày nay mẫu nhà này vẫn vô cùng được yêu thích vì sự mộc mạc và cảm giác yên bình mà nó mang lại. Không những thế căn nhà còn mang đậm nét kiến trúc truyền thống, giữ gìn những giá trị văn hóa của cha ông để lại. Tại bài viết này Nhà gỗ AFP Nam Thành Phát mời quý vị và các bạn cùng tìm hiểu về hình thức kiến trúc và tên gọi các cấu kiện nhà gỗ trong các công trình nhà gỗ cổ truyền.

I. Kiến trúc trong nhà gỗ cổ truyền 

1. Kiến trúc chồng rường

Chồng rường trên vì giữa và vì thuận nhà gỗ.

Kiến trúc chồng rường với hệ thống các con rường (con bò) xếp chồng lên nhau, kết nối với nhau bởi mộng. Các bác thợ dùng vồ gỗ tác động ngoại lực vào để các cấu kiện kết nối với nhau, tạo nên kết cấu nhà gỗ chắc chắn và vững chãi.

Tên gọi các cấu kiện nhà gỗ cùng lối kiến trúc chồng rường trên vì thuận

Kiến trúc chồng rường bao gồm các cấu kiện như bò nghé, bò cối, bò mộng, bò thọ.

2. Kiến trúc kẻ truyền

Hàng kẻ hiên đục chạm cực kỹ và tinh xảo đòi hỏi các bác thợ tay nghề cao 

Bản vẽ mặt cắt nhà gỗ kiến trúc kẻ truyền

Kiến trúc kẻ truyền với các cấu kiện nhà gỗ như kẻ hiên, kẻ ngồi và kẻ chim trên nóc. Với hình thức cong cong uốn lượn, lối kiến trúc kẻ truyền mang đến sự thanh thoát, mềm mại cho nếp nhà gỗ.

II. Tên gọi các cấu kiện trong nhà gỗ cổ truyền 

1. Cột nhà gỗ 

Mặt bằng nhà gỗ 5 gian đủ 6 hàng chân

Cột được xem là cấu kiện nhà gỗ đầu tiên và quan trọng nhất khi nhắc đến 1 công trình nhà gỗ cổ truyền. Một căn nhà gỗ bao gồm hệ thống các cột làm trụ, sau đó sẽ là hệ thống các vì kèo và xà kết nối các cột đó lại với nhau tạo nên một bộ khung nhà gỗ chắc chắn. Một nếp nhà nếu làm đủ cột sẽ có 6 hàng chân, trong đó 2 hàng cột cái nằm giữa lòng nhà, tiếp đến phát triển ra 2 hàng cột quân 2 bên và sau cùng là 2 hàng cột hiên. Một nếp nhà gỗ 5 gian 6 vì làm đủ cột sẽ có 36 cột, nhà 3 gian 4 vì sẽ có 24 cột.

Mặt bằng nhà gỗ 3 gian 18 cột (trốn cột)

Ngày nay để phù hợp hơn với nhu cầu sử dụng và bố trí không gian, thì các công trình nhà gỗ cổ truyền thường sẽ lược bớt hàng cột hiên hậu và trốn 2 cột cái, để giúp không gian được thoáng đãng hơn, gian giữa cũng tạo cảm giác rộng rãi hơn nhiều, thuận tiện hơn cho sinh hoạt thường ngày.

Hệ cột gian giữa được trốn 2 cột cái

Hàng cột hiên và cột quân nhà gỗ 5 gian đều tăm tắp, vân gỗ mịn đẹp, được lựa chọn kỹ lưỡng.

=> Xem thêm về cấu kiện nhà gỗ đẹp tại:

2. Hệ thống xà

Xà mếch (quá giang) cùng xà lòng, xà đại, xà thượng

Một công trình sẽ bao gồm rất nhiều các cấu kiện nhà gỗ đa dạng. Và mỗi loại xà sẽ có nhiệm vụ khác nhau, chúng kết nối các cấu kiện lại và tạo nên bộ khung nhà gỗ kiên cố vững chắc. Như:

- Xà mếch: được nối từ cột cái sang cột quân của nhà, trốn 1 cột cái

- Xà lòng: xà chính nối 2 cột cái theo chiều sâu lòng nhà

- Xà nách: nối cột cái với cột quân theo chiều sâu lòng nhà

- Xà đại: xà dưới nối 2 cột cái theo chiều dài ngôi nhà

- Xà thượng: xà phía trên đỉnh nối 2 cột chính theo chiều dài ngôi nhà

- Xà máng cột quân: xà nối 2 cột quân theo chiều dài ngôi nhà...

Câu đầu nhà gỗ được khắc những chữ Hán nôm ý nghĩa

Câu đầu và thượng lương là 2 cấu kiện nhà gỗ quan trọng, vì nó không chỉ đơn thuần là một cấu kiện nhà gỗ mà còn mang trong mình những ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Câu đầu là dầm ngang chính đặt trên cùng, gác lên các cột cái, khoá các đầu trên của các cột cái trong hệ kết cấu khung nhà.

Thượng lương nhà gỗ khắc chữ Hán Nôm mạ vàng nổi bật

Thượng lương là thanh xà gỗ đặt ở vị trí đỉnh nóc nhà, thường khắc ngày tháng năm khởi công và hoàn thành nhà - thể hiện thời khắc cất nóc là tốt đẹp, được lưu truyền lâu dài giúp cho đời sau biết và yên tâm sinh sống, thờ cúng gia tiên.

3. Cấu kiện phần mái

Phần mái bao gồm những cấu kiện có tác dụng đỡ phần ngói, giúp che nắng, che mưa và bảo vệ ngôi nhà khỏi những tác động của môi trường, thời tiết. Phần cấu kiện mái nhà gỗ gồm hệ thống hoành, rui mè và ngói lợp.

- Hoành là các xà/dầm chính nằm cách đều, đỡ rui mái và được kê lên vì. Hoành được đặt nằm ngang theo chiều dài nhà, vuông góc với khung nhà.

- Rui mè là các thanh xà gỗ đặt dọc theo chiều dốc mái gối lên hệ thống hoành và đặt vuông góc với hoành

- Gạch màn là một loại gạch lá nem đơn bằng đất nung, có tác dụng đỡ ngói đồng thời tạo độ phẳng cho mái. Gạch màn ngồi trực tiếp trên lớp rui mè.

- Ngói lợp thường là ngói mũi hài hoặc ngói âm dương bằng đất nung, có thể được nung thủ công hoặc nung nhà máy, được lợp trên lớp gạch màn, giúp chống thấm dột và chống nóng cho căn nhà.

Hình ảnh phần mái với kết cấu và trình tự sắp xếp các cấu kiện

Hình ảnh thực tế các bác thợ đang đóng rui trên mái.

Đóng rui nhà gỗ 5 gian 

=> Xem thêm về quá trình đóng rui mái nhà gỗ tại:

5. Hệ cửa và vách

Cửa bức bàn được xem như là bộ mặt và là cấu kiện nhà gỗ không thể thiếu của các công trình nhà gỗ cổ truyền. Cửa bức bàn thường gồm 4 cánh, chia làm 5 khoảng được gọi là các lá pano, được đục chạm cực kỳ cầu kỳ và tinh xảo, mang nhiều giá trị thẩm mỹ.

Hệ cửa bức bàn gỗ Lim nhà gỗ 3 gian 

Không gian nhà gỗ 3 gian gỗ Cẩm cực độc đáo của gia chủ Phú Yên

Thông phong là cấu kiện nhà gỗ nằm phía trên cửa bức bàn, thường bao gồm các song con tiện kết hợp ván bưng hoa lá nhẹ nhàng. Thông phong mang ý nghĩa là thông gió, giúp căn nhà luôn được thông thoáng và không khí được đối lưu.

6. Một số các cấu kiện khác 

Đấu sen đỡ xà - cấu kiện nhà gỗ dù nhỏ cũng được chăm chút kỹ lưỡng

Ngưỡng - cấu kiện nhà gỗ nằm phía dưới đỡ cửa bức bàn 

III. Giới thiệu đơn vị thiết kế thi công uy tín

Là một trong những đơn vị nghiên cứu, am hiểu và giàu kinh nghiệm trong thiết kế và thi công các công trình nhà gỗ cổ truyền đẹp chuẩn phong thủy. Với vẻ đẹp tinh tế và sự gắn kết mạnh mẽ với văn hóa dân tộc, Nhà gỗ AFP Nam Thành Phát luôn luôn sẵn sàng đồng hành cùng quý khách để biến ước mơ tâm huyết của quý khách thành hiện thực, để cho ra đời những kiệt tác nhà gỗ.

Xưởng sản xuất nhà gỗ AFP Nam Thành Phát nằm ngay tại thị trấn trung tâm huyện Hải Hậu, rất thuận tiện về vị trí, quý khách có thể ghé qua thăm quan văn phòng và nhà xưởng của chúng tôi để có được cái nhìn khách quan nhất, giúp quý khách có thể hoàn toàn an tâm khi trao gửi công trình tâm huyết cả đời người.

=>Tìm hiểu chi tiết xưởng gỗ tại video:

Hãy gửi yêu cầu tư vấn cho đội ngũ nhân viên Nam Thành Phát qua số điện thoại Hotline 0986.396.893 hoặc 0858.937.999 để được hỗ trợ nhanh chóng và chính xác nhất.

Quý khách hàng có thể tham khảo một số mẫu nhà gỗ đẹp tại đây hoặc liên hệ ngay hotline để được tư vấn.

Mọi chi tiết xin liên hệ:

CÔNG TY CỔ PHẦN AFP NAM THÀNH PHÁT

Văn phòng: Km 185, quốc lộ 21A, khu 3, Thị trấn Yên Định, Hải Hậu, Nam Định

Xưởng sản xuất: Km 185, quốc lộ 21A, khu 3, Thị trấn Yên Định, Hải Hậu, Nam Định

♦ Hotline: 0858 937 999 ♦

♦ Email: namthanhphat.ac@gmail.com♦

♦ Website: https://namthanhphat.com.vn/♦

♦ Fanpage: https://www.facebook.com/afpnamthanhphat  ♦

♦ Kênh Youtube: https://www.youtube.com/c/ ♦