Câu Đầu Nhà Gỗ, Thượng Lương Trong Nhà Gỗ Kẻ Truyền Và Những Điều Hết Sức Lưu Ý

(4.25/5)

Câu Đầu Nhà Gỗ, Thượng Lương Trong Nhà Gỗ Kẻ Truyền Và Những Điều Hết Sức Lưu Ý.

Nhà gỗ cổ truyền từ xưa đến nay là công trình mang đậm dấu ấn truyền thống văn hóa của dân tộc Việt Nam. Nhà gỗ cổ truyền đặc trưng bởi lối thiết kế kẻ truyền kết hợp chồng rồng đấu sen đồng bằng Bắc Bộ, cùng với đó là hệ thống rất nhiều những cấu kiện hình thành nên khung nhà. Trong đó câu đầu nhà gỗ và thượng lương nhà gỗ là 2 cấu kiện nhận được rất nhiều sự quan tâm của các gia chủ.

Có thể nói, Câu đầu nhà gỗ  và thượng lương nhà gỗ là 2 cấu kiện vô cùng quan trọng của hệ mái nhà gỗ cổ truyền.

Chắc hẳn quý khách cũng đã đôi lần thắc mắc: Tại sao phải viết chữ trên câu đầu thượng lương? Và những chữ viết đó có ý nghĩa gì? Có liên quan gì đến tâm linh trong nhà? Tại bài viết này AFP Nam Thành Phát sẽ dẫn các bạn cùng đi tìm hiểu chi tiết nhé.

I. Vị trí của Câu đầu nhà gỗ , thượng lương trong nhà gỗ?

Câu đầu nhà gỗ là dầm ngang chính đặt trên cùng, gác lên các cột cái, khoá các đầu trên của các cột cái trong hệ kết cấu khung nhà. Câu đầu nhà gỗ được các nghệ nhân đục trạm những họa tiết hoa lá tây uốn lượn, bay bổng và tinh xảo. Phần mặt dưới của câu đầu được trạm khắc những chữ Hán Nôm có ý nghĩa sâu sắc.

 

Hình ảnh câu đầu đẹp, chạm khắc họa tiết Hoa lá tây mềm mại, tinh tế.

Hình ảnh câu đầu nhà gỗ đang hoàn thiện

Thượng lương là thanh xà gỗ đặt ở vị trí đỉnh nóc nhà, đỡ thượng lương chính là guốc thượng lương và đấu thượng lương. Thượng lương nhà gỗ chạy dọc theo chiều dài nhà và có tiết diện khoảng 150mmx250mm nhằm đỡ được các phần giao giữa hai mái, bờ nóc mái.  Thượng lương được đục chạm khá đơn giản, chủ yếu là đục chạm những chữ ghi ngày tháng năm làm nhà gỗ hoặc nhà thờ họ. 

Hình ảnh thượng lương trước khi lắp dựng, khắc ngày tháng năm khởi công và hoàn thành nhà 

Hình ảnh thượng lương nhà gỗ trong ngày lễ cất nóc

Đi cùng với lễ phạt mộc hay một số nghi lễ tâm linh khác khi dựng nhà gỗ, lễ cất nóc hay còn được gọi là lễ thượng lương cũng là một nghi lễ quan trọng không thể thiếu. Hiểu một cách đơn giản nhất lễ cất nóc chính là ngày gia chủ thực hiện thao tác đặt thượng lương trên nóc nhà.

Có thể hiểu đây là một nghi lễ mà gia chủ muốn báo cáo với Thổ công và Trời đất rằng đã hoàn thành việc xây dựng nhà cửa. Ngày tháng sau này, đây có thể sẽ là nơi an cư lạc nghiệp của gia chủ, là tổ ấm của một gia đình vui vẻ, cũng có thể là căn nhà thờ họ khang trang để cả gia đình, dòng tộc thờ kính hương khói tổ tiên. Dân ta vẫn luôn có một quan niệm rằng thực hiện nghi lễ sẽ được ban phước lành, sự bình an, làm ăn phát đạt cho các thành viên trong gia đình gia chủ.

Đối với lễ cất nóc gia chủ phải đi xem ngày đẹp, giờ đẹp hợp với mệnh của mình để việc làm lễ diễn ra suôn sẻ.

Hình ảnh lễ cất nóc của căn Từ đường 3 gian

II. Ý nghĩa chữ viết trên thượng lương và câu đầu nhà gỗ

1. Chữ viết trên câu đầu

 Chữ viết trên Câu đầu nhà gỗ  thường được viết bằng phông chữ Hán Nôm, được xin từ các thầy đồ hoặc các thầy phong thủy. Và được viết theo cách viết câu đối, câu đối trên câu đầu thường là câu đối thơ phổ biến có 5 chữ hoặc 7 chữ, tuy nhiên do viết ở nhà cần chữ “Sinh” (trong 4 giai đoạn của vòng đời tự nhiên là Sinh – Lão – Bệnh – Tử) nên loại 5 chữ được lựa chọn nhiều hơn cả. Chữ viết trên câu đầu nhà gỗ thường có nội dung nêu lên những mong ước trừ ma diệt quỷ và con cháu đời sau luôn được hưởng mọi điều tốt đẹp của trời đất.

Những câu đối thơ thường được chọn viết trên câu đầu nhà gỗ như:

- "Khương thái công tại khử/Càn nguyên hanh lợi trình": có nghĩa là Khương thái công ở đây/ Được hưởng mọi điều tốt đẹp của trời đất. Khương thái công là ông Lã Vọng, người có tài trừ ma quỷ giúp nhà Chu dựng nghiệp. Như vậy câu đối trên có nghĩa là: có Khương thái công ở đây thì không ma quỷ nào dám đến quấy ám nữa.

- "Tử Vi tinh chính chiếu/Phú quý thọ khang ninh'' nghĩa là sao Tử Vi chiếu đúng vào nhà nên được hưởng những điều tốt là phú, quý, thọ, khang, ninh. Sao Tử Vi là ngôi sao mang đến điều lành, hễ chiếu vào đâu thì nơi đó có điều tốt lành tới.

Hình ảnh câu đầu nhà gỗ trước khi lắp dựng

2. Chữ viết trên thượng lương

Chữ viết trên thượng lương nhà gỗ thể hiện ngày tháng năm phạt mộc hoặc khánh thành nhà gỗ (thời gian làm lễ cất nóc), thể hiện thời khắc cất nóc là tốt đẹp, được lưu truyền lâu dài giúp cho đời sau biết và yên tâm sinh sống, thờ cúng gia tiên. Chữ viết trên thượng lương có thể là chữ Hán Nôm hoặc chữ Quốc ngữ tùy gia chủ.

Hình ảnh thượng lương nhà gỗ ghi ngày tháng khởi công và hoàn thiện nhà 

Cũng tương tự như chữ viết trên câu đầu, chữ viết trên nóc phải viết sao cho chữ số cuối cùng phải đứng vào chữ "Sinh" để cầu mong mọi vật của gia đình, dòng họ luôn sinh sôi phồn thịnh. Do đó số chữ trên thượng lương nhà gỗ thường được chọn là 5, 9, 17, 21, 25,… chữ.

Như vậy, việc viết chữ trên thượng lương nhà gỗ hay trên câu đầu nhà gỗ đóng vai trò rất quan trọng, không chỉ tiết lộ những điều quy phạm liên quan tới sức khỏe người ở trong nhà, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế, danh vọng và quan hệ gia đình. Vì những lý do đó cho nên khi dựng nhà gỗ, nhà thờ họ, gia chủ cần phải chọn lựa người viết chữ trên thượng lương nhà và câu đầu thật kỹ lưỡng.

Hình ảnh chữ trên thượng lương đang được các nghệ nhân dát vàng 

III. Một số hình ảnh thượng lương và câu đầu nhà gỗ đẹp 

Trong không gian nhà gỗ cổ truyền và đặc biệt là các công trình Từ đường/Nhà thờ họ thì câu đầu nhà gỗ và thượng lương nhà gỗ lại càng đặc biệt được gia chủ chú trọng. Điều này mang ý nghĩa nét văn hóa cổ truyền của người việt, một mặt khác những câu đối đó mang ý nghĩa điềm may mắn, tâm linh cho gia đình gia chủ. 

Hình ảnh câu đầu và thượng lương nhà gỗ 5 gian trước khi lắp dựng

Hình ảnh câu đầu và thượng lương nhà gỗ khắc những chữ Hán đen nổi bật trên nền gỗ

Hình ảnh thượng lương khắc thời gian ngày tháng năm mốc dựng nhà để con cháu đời sau biết được và an tâm sinh sống

III. Giới thiệu đơn vị thiết kế - thi công uy tín

Là một trong những đơn vị nghiên cứu, am hiểu và giàu kinh nghiệm trong thiết kế và thi công nhà gỗ cổ truyền, Nhà gỗ AFP Nam Thành Phát luôn luôn sẵn sàng đồng hành cùng quý khách để biến ước mơ tâm huyết của quý khách thành hiện thực, để cho ra đời những kiệt tác nhà gỗ.
 
Xem thêm:

Quý khách hàng có thể tham khảo một số mẫu nhà gỗ đẹp tại đây hoặc liên hệ ngay hotline để được tư vấn.

Mọi chi tiết xin liên hệ:

CÔNG TY CỔ PHẦN AFP NAM THÀNH PHÁT

Văn phòng: Km 185, quốc lộ 21A, khu 3, Thị trấn Yên Định, Hải Hậu, Nam Định

Xưởng sản xuấtKm 185, quốc lộ 21A, khu 3, Thị trấn Yên Định, Hải Hậu, Nam Định

 Hotline0858 937 999 

 Email: namthanhphat.ac@gmail.com♦

 Websitehttps://namthanhphat.com.vn/

 Fanpage: https://www.facebook.com/afpnamthanhphat  

 Kênh Youtube: https://www.youtube.com/c/ 

 

 

 

Back to top